Natura to prawdziwa skarbnica surowców leczniczych. Przy regularnym stosowaniu, mogą stanowić element profilaktyki wielu chorób oraz uzupełniać ich leczenie. Zioła mają bardzo różne zastosowania. Które z nich są szczególnie warte uwagi?

Pokrzywa

Pokrzywa zwyczajna (łac. Urtica dioica L.) jest rośliną powszechnie występującą w Polsce. W jej liściach znajduje się chlorofil, witamina C i K, flawonoidy, kumaryny, kwasy organiczne i składniki mineralne. Ma działanie moczopędne oraz poprawiające krążenie krwi. Polecana jest dla osób borykających się z zatrzymaniem wody w organizmie oraz z kamicą nerkową. Najczęściej spożywana jest jako napar lub sok z liści.

Morwa biała

Morwa biała (łac. Morus alba) jest rośliną pochodzącą z Chin. W fitoterapii stosuje się zarówno liście, owoce oraz nasiona. Liście morwy są źródłem polifenoli roślinnych, kwasu taninowego i askorbinowego, makro i mikroelementów. Owoce rośliny z kolei, zawierają szczawiany, witaminy z grupy B, antocyjany, alkaloidy, wapń, żelazo, miedź, magnez i mangan. Preparaty z morwy mają działanie normalizujące glikemię, obniżające cholesterol oraz przeciwzapalne. Ponadto, poprzez ograniczenie występowania napadów głodu, jest sprzymierzeńcem odchudzania. W aptekach dostępna jest w postaci suszonych liści do zaparzania, suszonych owoców, soku ze świeżych owoców a także ekstraktu w tabletkach.

Ashwagandha

Ashwagandha (łac. Witania somnifera), czyli inaczej Witania Ospała jest prawdziwą perełką fitoterapii. Zawiera wiele substancji czynnych, w tym witanolid D, witaferynę A, alkaloidy, sponiny. Wykazuje wielokierunkowe działanie: stymulujące odporność, przeciwzapalne, antyoksydacyjne, przeciwnowotworowe oraz adaptogenne. Stosuje się ją w celu zwiększenia odporności organizmu na stres, w leczeniu zaburzeń pamięci i kojarzenia, zaburzeń snu czy miażdżycy. Korzystnie oddziałuje na układ nerwowy i zdrowie psychiczne.

Czystek

Czystek (łac. Cistus incanus) jest krzewem uprawianym głównie w rejonie Morza Śródziemnego. Zioło to jest bogatym źródłem wielu związków bioaktywnych, w tym flawonoidów i flawan-3-oli. Właściwości lecznicze tej rośliny obejmują między innymi podwyższenie stężenia „dobrego” cholesterolu, obniżenie utleniania cząsteczek „złego” cholesterolu LDL i triglicerydów, dzięki czemu stanowi doskonałe uzupełnienie profilaktyki chorób układu krążenia. Ponadto, ma działanie przeciwzapalne, przeciwbakteryjne, antyoksydacyjne oraz rozkurczowe. Korzystnie wpływa na stan skóry. Szczególnie polecany jest przy cerze trądzikowej.

Głóg

Głóg dwuszyjkowy (łac. Crataegus oxycantha L.) oraz jednoszyjkowy (łac Cataegus monogyna L.) od dawna stosowane są w lecznictwie. Wśród składników aktywnych rośliny wymienia się flawonoidy, kwasy triterpenowe, ksantyny, fenolokwasy, procyjanidyny i sole mineralne. Jest bardzo polecanym surowcem w profilaktyce i terapii chorób układu krążenia. Poprzez wpływ na kurczliwość drobnych tętniczek, zwiększa przepływ wieńcowy w sercu. Ponadto łagodnie obniża ciśnienie tętnicze krwi oraz redukuje stężenie „złego” cholesterolu LDL i triglicerydów we krwi, działając przeciwmiażdżycowo. Dodatkowo, wykazuje aktywność antyoksydacyjną oraz ma właściwości uspokajające. Polecany jest w zmniejszonej kurczliwości mięśnia sercowego, chorobie niedokrwiennej serca, nadciśnieniu, miażdżycy naczyń, dusznicy bolesnej oraz dyslipidemiach.

Szałwia

Szałwia lekarska (łac. Salvia officinalis) należy do rodziny jasnowatych. Pochodzi z basenu Morza Śródziemnego. Stanowi źródło wielu związków bioaktywnych, w tym kwasów tłuszczowych, polifenoli, alkaloidów, terpenoidów, saponin i wosków. Jej regularne stosowanie pozwala obniżyć poziom cholesterolu, unormować stężenie glukozy we krwi oraz poprawić pamięć prospektywną i zdolności poznawcze. Wykazuje również aktywność przeciwzapalną i antyoksydacyjną. Napar z szałwii jest również znanym sposobem na nadmierną potliwość.

Mniszek lekarski

Mniszek lekarski (łac. Taraxacum officinale) to bylina z rodziny Astrowatych. W lecznictwie wykorzystuje się głównie korzeń rośliny. Zawiera on inulinę, fitosterole, triterpeny i inne substancje biologicznie czynne. Wyciąg z korzenia mniszka pobudza wydzielanie żółci, wspierając procesy trawienia oraz działa żółciopędnie. Ponadto, działa moczopędnie i zwiększa wydzielanie soku żołądkowego. Ze względu na zawartość inuliny, badania sugerują jego aktywność probiotyczną. Nie tylko działa ochronnie na wątrobę, ale obniża stężenie glukozy we krwi. Będzie świetnym rozwiązaniem dla osób z problemami trawiennymi oraz z niedostateczną produkcją żółci.

Skrzyp polny

Skrzyp polny (łac. Equisetum arvense) jest ziołem szczególnie docenianym przez osoby dbające o stan skóry, włosów i paznokci. Dzięki zawartości krzemu, napar ze skrzypu może pomagać zahamować nadmierne wypadanie włosów oraz stymulować ich wzrost. Dzięki licznym minerałom i witaminom, wśród jego licznych działań prozdrowotnych wymienia się usprawnienie pracy wątroby, działanie detoksykujące i przeciwkrwotoczne, usuwanie nadmiaru moczanów z organizmu, wspomaganie regeneracji skóry oraz hamowanie nadmiernej potliwości.

Przypisy

  1. Lamer-Zarawska, Eliza. Fitoterapia i leki roślinne. Red. . : PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2013
  2. Moldovan, Cadmiel, et al. “Development of an Optimized Drying Process for the Recovery of Bioactive Compounds from the Autumn Fruits of Berberis vulgaris L. and Crataegus monogyna Jacq.” Antioxidants10 (2021): 1579.

  3. Kuchta K, Tung NH, Ohta T, Uto T, Raekiansyah M, Grötzinger K, Rausch H, Shoyama Y, Rauwald HW, Morita K. The old pharmaceutical oleoresin labdanum of Cistus creticus L. exerts pronounced in vitro anti-dengue virus activity. J Ethnopharmacol. 2020 Jul 15;257:112316

  4. Sedlak-Kaczmarczyk, Ilona; Ciołkowski, Arkadiusz. Zioła w medycynie Choroby skóry włosów i paznokci tom 1. Red. . Warszawa: PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2020

  5. Mahboubi, Mohaddese, and Mona Mahboubi. “Hepatoprotection by dandelion (Taraxacum officinale) and mechanisms.” Asian Pacific Journal of Tropical Biomedicine1 (2020): 1.

  6. Bhasin, S. Review on bioactive metabolites of withania somnifera.(l.) Dunal and its pharmacological significance. Journal of pharmacognosy and phytochemistry, 2019, 8.3: 3906-3909.

Powiązane wpisy:

  1. Najzdrowsze warzywa, jakie możesz zjeść.
  2. 4 nietypowe produkty, które kobiety wykorzystują w makijażu
  3. Spanie w piżamie latem – czy warto?
  4. 5 pomysłów na prezent dla kobiety, które zawsze wprawiają w zachwyt